Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Òrdi
Hordeum vulgare subsp. distichon
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Ouèrdi, Uèrdi, Uèrgi, Uerge.
Nom en français : Orge à deux rangs.
Descripcioun :L'òrdi, eici un òrdi emé dous rèng, se vèi dins li culturo o quàuquis annado à l'après dins lis erme que se pòu samena tournamai soulet. Vèn de la seleicioun
d'à cha pau, d'uno meno d'Africo e d'Asìo que ié dison Hordeum vulgare subsp. spontaneum . Se recounèis à sa longo barbo, si flour esterlo sus li coustat e à sis auriheto à la baso di limbo de fueio sènso péu.
Usanço :L'òrdi èi subretout cultiva dins l'uba de Franço, e di païs veisin, pèr faire de biero. Se n'en servèn peréu pèr abali lou bestiàri. "Samenarès l'uerge que voudrès, ma al garre(t) retournarès, (Sant-Estève -06- J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 219).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Jun à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Africo-Èst
Ref. sc. : Hordeum vulgare subsp. distichon (L.) Körn., 1882
(= Hordeum distichon L., 1753 )